Dowiadujemy się o nich z Manifestu Obu Izb Sejmowych Królestwa Polskiego, wydanego na początku stycznia 1831 r.: „Zaręczona wolność osobista zgwałcona; zapełniano więzienia; wojenne sądy, postanowione na cywilne osoby, rozciągały sromotne kary na obywateli, których winą całą było, że ducha i charakter narodowy ratować od zepsucia i zguby zamierzyli.” Manifest wyrażał wolę narodu dążącego do […]
Kategoria: Media romantyczne
JESZCZE WCZEŚNIEJ
Jeszcze wcześniej, bo w odezwie z grudnia 1830 r. Mochnacki dowodził: „Od lat piętnastu przed naszymi oczyma, w obliczu narodu, codziennie prawie konstytucja gwałcona jest i nadwerężona w sposób przynoszący hańbę ludowi i tym, którzy go uciskali. […] Pełno było nadużyć, wszędzie pełno sro- moty i hańby. Różne zanosiliśmy o to skargi do tronu, ale […]
SIATKA POLITYCZNA
Misterna siatka poglądów, z której utkane zostało dzieło Mariana Brandysa, odsłania swoją strukturę. Biografia staje się tutaj najważniejszą jednostką-kategorią interpretacji dziejów. Gdy się patrzy ze stanowiska tradycji wielkiej polskiej eseistyki historycznej, Koniec świata szwoleżerów wydaje się najbliższy Opowieściom biograficznym Wacława Berenta. W istocie różnica między nimi jest dość znaczna, to dwie od- ; mienne, przede […]
MŁODZI REDAKTORZY
Nie pomylę się chyba zbytnio, gdy powiem, że Marianowi Brandysowi bliscy są młodzi redaktorzy „Orła Białego”, którzy zaatakowali szefa tajnej policji, Aleksandra Roż- nieckiego, „sposobem bardzo naturalnym — zagrożeniem wydrukowania własnego jego życia”, i obwieszczali: „Gdyby się upowszechnił zwyczaj drukowania takich biografij, wytykających prosto i historycznie czyny osób, ileż to ludzi niegodnych odsunięto by od […]
RÓŻNIE MOŻNA ROZUMIEĆ
Opublikowany ostatnio (w 4 nrze „Twórczości”) Generał Powalał, wspaniały esej o „nie tym Dąbrowskim”, świadczy, że autor Końca świata szwoleżerów nie ustaje we władaniu bronią, której tajniki tak mistrzowsko opanował. Wspomniałam już, że dzieło Brandysa uderza swoją kondycją — pozamityczną. Różne rzeczy można i trzeba przez to rozumieć. A to właśnie odkrywanie „sytuacji prawdziwie szokujących dla […]